GAGASAN 1 MALAYSIA PERLU FORMULA BM=2T-UTUSAN MALAYSIA 26 MEI 2009

Rupa-rupanya setelah 52 Merdeka, Malaysia masih belum benar-benar berjaya menyatukan pelbagai kaum yang menjadi rakyatnya, sehinggakan terpaksa Perdana Menteri Dato’ Seri Najib Tun Razak memperkenalkan Gagasan 1 Malaysia. Berbeza dengan perjuangan Malaysian-Malaysia yang cuba dibawakan oleh satu pihak lain, konsep 1 Malaysia bermatlamatkan perpaduan nasional dan bukannya ruang cauvinis untuk membuat tuntutan yang bukan-bukan.

Jika selama ini perpaduan hanya berasaskan konsep toleransi, kini ia dilihat perlu ditingkatkan kepada konsep penerimaan. Hal ini bermaksud rakyat berbilang kaum di negara ini, harus menerima hakikat sejarah, dan sosiobudaya yang menjadi latar kepada konsep negara bangsa yang dinamakan Malaysia.

Namun demikian, persoalan paling asas bagi penghayatan konsep penerimaan ini ialah sejauh manakah ketelusan dan ketulusan (2T) kesemua kaum itu. Sejauh manakah orang Melayu dapat menerima orang Cina, orang India, dan suku-suku peribumi di Semenanjung dan Sabah serta Sarawak, sebagai sebahagian daripada Malaysian? Sejauh manakah pula orang Cina, orang India dan suku-suku peribumi itu dapat mengiktiraf orang Melayu sebagai penduduk asal negara ini?

Persoalan-persoalan ini hanya dapat dijawab dengan setelus-telus dan setulus-tulusnya jika kesemua rakyat bertutur dalam bahasa yang sama. Walaupun termaktub dalam Perlembagaan Malaysia bahawa bahasa Melayu adalah bahasa kebangsaan dan oleh itu menjadi bahasa pemersatu, namun kebanyakan rakyat, malahan dalam kalangan para pemimpin negara juga masih tidak menghayatinya. Masing-masing leka dengan status quo dan bersikap prejudis terhadap kaum lain. Masih ada kepercayaan di dalam hati bahawa kelainan akan menimbulkan persaingan ‘hidup-mati’. Justeru itu, apa yang masih ada perlu dipertahankan. Kelainan gagal menimbulkan minat untuk perkongsian, malahan sebaliknya menebalkan lagi bibit-bibit perkauman.

Justeru itu, faktor Formula BM=2T – Bahasa Malaysia=Telus dan Tulus, perlu dijadikan akar Gagasan 1 Malaysia jika mahu melihat matlamat perpaduan tulen tercapai. Formula ini hanya boleh diuji apabila semua kaum bercakap dalam satu bahasa yang sama. Secara psikologi, jika dua pihak sedang berbual dalam satu bahasa yang sama, tiba-tiba menyampuk pihak ketiga yang menggunakan bahasa lain yang hanya difahami oleh salah satu pihak itu, sudah tentu pihak yang satu lagi akan terasa. Keterasaan inilah yang menimbulkan prejudis dan seterusnya membawa kepada kerenggangan hubungan.

Begitulah analogi bagi fungsi bahasa sebagai alat komunikasi bagi mencapai matlamat perpaduan. Bagaimana mungkin pelbagai kaum boleh disatukan jika masing-masing masih dibenarkan bercakap dalam bahasa yang saling tidak difahami. Hal ini menyebabkan jurang komunikasi yang membawa kepada kegagalan untuk rapat dan bersatu padu. Bagaimana boleh diukur kefahaman seseorang jika ciri bahasa tidak dikongsi bersama? Bolehkah orang Melayu faham jika orang Cina bertanya; “ni hau ma?”. Atau bagaimanakah orang Cina mahu menjawab sapaan bahasa Tamil; “vannakam”?

Kontrak sosial negara telah menyarankan bahasa yang difahami oleh semua dijadikan sebagai bahasa kebangsaan yakni bahasa pemersatu. Terbukti bahawa bahasa tersebut adalah bahasa Melayu. Malangnya, tidak semua dapat menerimanya walaupun kononnya berpegang teguh kepada konsep toleransi dan demokrasi. Dalam kalangan orang Melayu sendiri termasuk para pemimpin, masih ada yang tidak yakin dengan martabat yang telah disepakati bersama itu. Justeru, dengan demikian itu; “apalah diharap padi seberang?”.

Slogan “bahasa menunjukkan bangsa” perlulah dihayati dengan setulus-tulusnya. Konsep ‘bangsa’ itu pula perlu dilihat secara menyeluruh – bangsa Malaysia, dan bukannya terhad kepada bangsa Melayu sahaja. Bangsa Malaysia terdiri daripada kaum Melayu, Cina, India, serta kaum peribumi Semenanjung, Sabah dan Sarawak. Jangan lupa juga beberapa kaum minoriti yang lain termasuklah Sikh, Siam, dan Portugis. Kepelbagaian kaum ini sudah tentu memperlihatkan variasi bahasa yang rencam. Malaysia harus cemburu dengan kejayaan Indonesia menggunakan bahasa Indonesia untuk mempersatu ribuan etnik yang bertaburan di kepulauannya.

Jika selama ini semua kaum di Malaysia sudah bertoleransi dalam pelbagai perkara, kini sudah tiba masanya kita menghayati konsep penerimaan. Kita perlu faham bahawa toleransi mengandung dua semangat; memberi dan menerima. Tidak selamanya sesuatu kaum itu boleh memberi sahaja. Di sebaliknya pula, tidak selamanya sesuatu kaum itu boleh menerima sahaja. Semenjak 2007, bahasa Melayu telah diubah menjadi bahasa Malaysia. Pengorbanan ‘mematikan’ bahasa Melayu supaya ia tidak dilihat milik orang Melayu sahaja, harus dihargai oleh semua kaum demi mencapai hasrat 1 Malaysia. Gunakanlah bahasa Malaysia supaya kita semua telus dan tulus.